ಸೀಮಾಲೇಖ

'ಡ್ರೆಸಿನಾ ಸಾಂಡೇರಿಯಾನಾ', ಹೀಗೆಂದಾಗ ಒಮ್ಮೆಲೆಗೆ ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಚಲಿಸುವುದು ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು ಉರು ಹೊಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲೇಜಿನ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರದ ತರಗತಿಗೆ. ಚಿರಪರಿಚಿತವಾದ ಈ ಸಸ್ಯವನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ನೋಡಿರುತ್ತೇವೆ, ಕೊಂಡಿರುತ್ತೇವೆ. ಈಗೊಂದು ದಶಕದ ಹಿಂದಂತೂ ಪ್ರತಿ ಕಚೇರಿ, ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅದೃಷ್ಟದ ಸಂಕೇತವಾಗಿ ಈ ಸಸ್ಯ ನೆಲೆಯಾಗಿತ್ತು. ಈಗಲೂ ಇದು ಒಳಾಂಗಣ ಸಸ್ಯ ಪ್ರೇಮಿಗಳ ನಂ.1 ಆಯ್ಕೆ. ಸದಾ ಹಸಿರನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, ಒಳಾಂಗಣದ ನೆರಳನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸುವ ಈ ಸಸ್ಯವೇ ಲಕ್ಕಿ ಬಾಂಬೂ. ಲಕ್ಕಿ ಬಾಂಬೂ ಬಿದಿರಲ್ಲ, ಬಿದಿರಿಗೂ ಇದಕ್ಕೂ ಕೌಟುಂಬಿಕವಾಗಿ ತೀರಾ ದೂರದ ಸಂಬಂಧ ಎಂದರೆ ಆಶ್ಚರ್ಯವೆನಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ನಿಜಕ್ಕೂ ಲಕ್ಕಿ ಬಾಂಬೂಗಳು ಸೇರುವುದು 'ಡ್ರೆಸಿನಾ'ಗಳ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ. ಬಿದಿರು ಮತ್ತು ಡ್ರೆಸಿನಾಗಳು ಏಕದಳ ಸಸ್ಯಗಳೆಂಬುದೊಂದೇ ಎರಡರ ನಡುವಿನ ಸಾಮ್ಯತೆ. ಸಾಂಡರ್ ಎಂಬ ವಿಜ್ಞಾನಿಯ ಕೊಡುಗೆಯಿಂದ 'ಸಾಂಡೇರಿಯಾನಾ' ಆದ ಈ ಡ್ರೆಸಿನಾ, ಚೀನಾದ 'ಫೆಂಗ್ ಶೂಯಿ' ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ 'ಲಕ್ಕಿ'ಯೆಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿತು, ಬಿದಿರನ್ನೇ ಹೋಲುವ ಕಾರಣ 'ಬಾಂಬೂ' ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿತು. ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ್ದರೂ ಗಾಳಿ ಶುದ್ಧೀಕರಿಸುವ, ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಆಹ್ವಾನಿಸುವ ವಾಸ್ತು ಗಿಡ ಎಂಬ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ತಂತ್ರದೊಡನೆ ಭಾರತಕ್ಕೂ ಪರಿಚಯವಾಯಿತು. ಬಣ್ಣದ ಕಲ್ಲುಗಳಿಂದ ತುಂಬಿದ ಗಾಜಿನ ...

1811, ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾದ ಸಸ್ಯ ಸಂಪತ್ತಿನ ಅನ್ವೇಷಣೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಸಸ್ಯಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ವಿಲಿಯಮ್ ಬರ್ಶೆಲ್ ತಾ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಕಲ್ಲು ಹಾಸಿನ ನೆಲದ ಮೇಲೊಂದು ಚಂದದ ಕಲ್ಲನ್ನು ಕಂಡು ಹೆಕ್ಕಿದಾಗ ಆಶ್ಚರ್ಯದಿಂದ ಉದ್ಘರಿಸಿದ್ದ. ನಿಜಕ್ಕೂ ಅದೊಂದು ಕಲ್ಲಾಗಿರದೆ ಅಕ್ಷರಶಃ ಕಲ್ಲನ್ನೇ ಹೋಲುವ ಸಸ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ಅದೇ ಬಣ್ಣ, ಅದೇ ತೋರಿಕೆ, ಅದೇ ಗಾತ್ರ, ಕಲ್ಲು ಹಾಸಿನ ಸಾವಿರ ಕಲ್ಲುಗಳ ನಡುವೆ ತಾನೊಂದು ನಿರ್ಜೀವಿಯಂತೆ ಆ ಸಸ್ಯ ಮರೆಮಾಚಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಕಲಾವಿದನೂ ಆಗಿದ್ದ ಬರ್ಶೆಲ್ ತನ್ನ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಅದರದ್ದೊಂದು ಚಿತ್ರ ಬಿಡಿಸಿ, 'ಮೆಸೆಂಬ್ರಾಂಥೆಮಮ್' ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಿ, ಮಾದರಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ, ಸಸ್ಯ ಜಗತ್ತಿನ ಕೌತುಕವೊಂದನ್ನು ದಾಖಲಿಸಿದ್ದ. ಇದಾದ ನೂರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಇಂತದ್ದೇ ಜಾತಿಯ ಹತ್ತಾರು ಪ್ರಭೇಧಗಳು ಸಂಶೋಧನೆಯಾಗಿದ್ದೇ ಹೊಸದೊಂದು ಸಸ್ಯ ಕುಟುಂಬದ ಪರಿಚಯವಾಗಿತ್ತು. ಕಲ್ಲನ್ನೇ ಹೋಲುವ ಈ ಸಸ್ಯಗಳನ್ನು 'ಲಿಥೋಪ್ಸ್' ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು (ಗ್ರೀಕ್ ಭಾಷೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಲಿಥೋಸ್ ಎಂದರೆ ಕಲ್ಲು, ಒಪ್ಸ್ ಎಂದರೆ ಮುಖ). ಪಠ್ಯಕ್ಕಷ್ಟೇ ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದ ಲಿಥೋಪ್ಸ್ ಗಳು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಒಳಾಂಗಣ ಸಸ್ಯಗಳಾಗಿ ಸಸ್ಯಪ್ರೇಮಿಗಳ ಆಟದಂಗಳಕ್ಕಿಳಿಯುತ್ತಿವೆ. ಸರಳ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ಕಾರಣ ಮತ್ತಷ್ಟು ಪ್ರಚಲಿತವಾಗುತ್ತಿವೆ. ಬೆಳವಣಿಗೆ, ವಿಕಸನ, ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಲಿಥೋಪ್ಸ್ ಗಳು ಸಸ್ಯ ವರ್ಗದ ಬಾಕಿ ಎಲ್ಲಾ ಸಸ್ಯಗಳಿಗಿಂತ ವಿಶೇಷ. ಚಿಕ್ಕ ಗಾತ್ರ ಮತ್ತ...